პატარა, კოხტა კარადა სასტუმრო ოთახში გვედგა. ერთი უჯრა ფოტოებით იყო სავსე, სხვაში წამლები ეყარა. კიდევ ერთ უჯრაში წერილებსა და ღია ბარათებს ვინახავდით. თაროებზე წიგნები იყო დაწყობილი.

ერთხელ კარადას უცნაური სურნელი გაუჩნდა. ამ სპეციფიკური, მაგრამ ძალიან სასიამოვნო სუნის წარმოშობის მიზეზს ვერაფრით ვერ მივაკვლიე. რაც უჯრაში თუ თაროებზე ეწყო, ყველაფერი დავყნოსე: ყველა წამალი, ფლაკონი, ქაღალდი, რვეული... ისიც ვიფიქრე, იქნებ, თვითონ კარადის ფიცრებს დაემართა რამე-მეთქი, მაგრამ, არა, არაფერი…

სუნი რომ დიდხანს შერჩენოდა კარადას, იშვიათად ვაღებდი. ღრმად ჩავისუნთქავდი ჰაერს და ისევ მივხურავდი ხოლმე. ყოველ ჯერზე ვცდილობდი, როგორმე გამომეცნო, კონკრეტულად რისი არომატი იყო ასეთი უცხო და კარგი – თითქოს წამლის, თითქოს ყვავილების, ციტრუსის, მაგრამ მხოლოდ თითქოს, რეალურად სტრეპტოციდსაც სულ სხვა სუნი ჰქონდა, მანდარინსაც და ეზოში დარგულ ვარდებსაც.

წინა წელს თბილისში ბინა ვიყიდეთ. სკოლაში ზაფხულის არდადეგებზე რომ დაგვითხოვეს, დედამ ჩამომაკითხა წასაყვანად. ორი პატარა ჩანთა საზაფხულო კაბებით გავავსე, უჯრიდან ჩემი ფოტოები ამოვარჩიე, ქაღალდის პარკში ჩავაწყვე და პიანინოს თავზე შემოვდე. მერე ვეღარ ვერსად ჩავტიე და შემდეგ ჯერზე წავიღებ-მეთქი, გავიფიქრე. წასვლისას ისევ გამოვაღე კარადის კარი, ამჯერად – უფრო დიდი ხნით…

ფოტოები სამუდამოდ პიანინოს თავზე დარჩა...

დღესაც, წლების შემდეგ, სადმე პარფიუმერიის მაღაზიაში, აფთიაქში, სახელოსნოში, უცებ გაიელვებს ხოლმე მსგავსი სურნელი. თითქოს ის სუნია, მაგრამ, არა, არასოდეს არაა ის.

ამბობენ, რომ ომის დროს სოხუმში უცნაურად ლამაზი გაზაფხული იდგა და ყველაფერი ყვაოდა. იმ დროს მე იქ არ ვიყავი, მაგრამ მჯერა, რომ უსულო ნივთებსაც შეუძლიათ რაღაცნაირად დაგემშვიდობონ. ის სურნელი, რომელიც ჩემს წამოსვლამდე მთელი წელი იდგა პატარა კარადაში, შემდეგ არსად და აღარასოდეს არ მიგრძნია.

ავტორი: თეა თოფურია
ფოტო: მზია საგანელიძე

WITHOUT A REASON

There was a small, beautiful cupboard in our living room. One of the drawers was filled with photos, others had medicine in them. In one drawer I had letters and postcards stored too. On the shelves one could also see my books.

Once the cupboard started to emit some fragrance. I was not able to determine the source of this specif-ic, yet highly pleasant smell. I sniffed literally everything on the shelves or in the drawers: every medicine, every perfume container, paper or a notebook… I even considered that the cupboard itself was emitting that fragrance… but no, nothing!

I would rarely open the cupboard doors, so that it would keep the smell inside for a while. I would deeply breathe in the air and then close its doors. Every time I tried to guess what the aroma could have been - maybe it smelled like a medicine, even flowers and citrus, but in reality Streptocide had a totally different smell and so did the roses and a tangerine-tree planted in the garden.

A year before, we had bought a flat in Tbilisi. When the summer holidays started, mom came to take me to the capital. I filled two bags with my summer dresses. I also picked out some of my photos from the drawer. I stored them in a paper bag and then put them on top of the piano. I could not fit them into my bags, so I decided to take them with me next time. Before leaving, I opened the cupboard, this time a bit longer.

The photos stayed on the piano forever.

Even to this day, if I pass by a perfume shop, a pharmacy or a workshop…and I breathe in the fragrance oozing through the doors, but no, not even close to that one.

It is said that Sukhumi had a strangely beautiful spring during the wartime and everything blossomed. I was not there, but I strongly believe that inanimate objects can also say their goodbyes. (The fragrance I could smell in my cupboard for a whole year, I have never felt ever since.)

Author: Tea Topuria
Photo by: Mzia Saganelidze
Translator: Sopio Tobitadze

"14 გბ" ხელოვნების სხვადასხვა ჟანრის ენაზე მოთხრობილი საქართველოს უახლესი ისტორიაა. ახალი თაობის შემოქმედთა პასუხები ტრავმულ წარსულზე - აფხაზეთის მოვლენების 1-გიგაბაიტიანი 14 რეპრეზენტაცია.

"ლაივპრესმა" "14 გბ-ის" გამოქვეყნების უფლება ავტორისგან მიიღო, გამოცემის მხარდაჭერით წიგნი ითარგმნა აფხაზურ და რუსულ ენებზე.

"14 გბ" თავის დროზე ავტორის ხარჯებით გამოიცა. კრებულის იდეის ავტორი და შემდგენელია თეა კალანდია. მთავარი კონსულტანტი - ნინო კალანდია; მხატვარი - პაპუნა პაპასქირი; რედაქტორი - ნანა გაფრინდაშვილი; დიზაინი - ია მახათაძე.