ექსპერტები კოლხური ბზის გადასარჩენად რუხში დაკალმების მეთოდოლოგიებს შეისწავლიან [ვიდეო]
საქართველოს ენდემური სახეობის და „წითელი ნუსხით“ დაცული
მცენარის - კოლხური ბზის გადარჩენის მიზნით, კიდევ ერთი პროექტის
განხორციელება დაიწყო ოკუპირებულ აფხაზეთთან მოსაზღვრე სოფელში. რუხში
მოქმედ სასათბურე მეურნეობაში, 500 კვ.მ ფართობი ოთხ სექციად დაიყოფა
და თითოეულ მათგანში ბზის დაკალმების მეთოდოლოგიებს შეისწავლიან.
პროექტის - „ნდობის აღდგენის ღონისძიებების გაძლიერება კოლხური ბზის
გადარჩენის კოორდინირებული აქტივობების გზით“ ფარგლებში დღეს სათბურში
შეხვედრა გაიმართა, სადაც მენეჯერმა თენგიზ სვანიძემ ადგილობრივ
მოსახლეობას და გარემოს დაცვის საკითხებზე მომუშავე არასამთავრობო
ორგანიზაციებს გააცნო ის აქტივობები, რომელთა განხორციელებასაც
უახლოეს მომავალში გეგმავენ. კერძოდ, ექსპერტების ჩართულობით
დაკალმების საუკეთესო მეთოდოლოგიას შეიმუშავებენ და შერჩეული მეთოდით
გაგრძელდება მცენარის გადარჩენაზე მუშაობა.
„არასამთავრობო ორგანიზაცია „სენის“ საქმიანობაში ჩვენ ირიბად ვიყავით ჩართულები და ჩვენი სათბურის ერთი სექცია შარშან დავუთმეთ მათ, რომელმაც დაიწყო კოლხური ბზის დაკალმების სამუშაოები. შემდეგ დაგვებადა იდეა, რომ უფრო გავფართოებულიყავით. წლის განმავლობაში 30-40 ათას კალმამდე იქნება გამოყვანილი“, - აღნიშნა თენგიზ სვანიძემ.
მისი თქმით, პროექტის ფარგლებში შეხვდებიან ახალგაზრდებს, მოსწავლეებს, გააცნობენ მცენარის მდგომარეობას საქართველოში, ესაუბრებიან მისი გადარჩენის აუცილებლობის მნიშვნელობაზე. პარალელურად კალმებს გადასცემენ სკოლებს, დენდროლოგიურ პარკებს, დარგავენ იმ ტერიტორიაზე, სადაც ადრე ბზა ხარობდა, თუმცა უკვე განადგურებულია, მოხდება მასივების შევსება.
პროექტის მენეჯერი ამბობს, რომ ძალიან სავალალო მდგომარეობაშია დღეს მცენარე სამეგრელოში, ისევე როგორც აფხაზეთსა და ქვეყნის სხვა რეგიონებში. კერძოდ, თუ შარშან ჯანსაღი კალმების აღება თავისუფლად იყო შესაძლებელი. წელს გამოსადეგი კორომები საძებარი გაუხდათ. ამიტომ დახმარებისთვის გარემოს დაცვის სამინისტროს მიმართეს.
„პარალელური პროექტი და პარალელური მუშაობა კოლხური ბზის გადასარჩენად მიმდინარეობს აფხაზეთის ტერიტორიაზეც. სამინისტროში დაავადებების წინააღმდეგ ბრძოლის მეთოდოლოგიაზე მუშაობენ. ახლაც არის, მაგრამ იმდენ ეფექტს ვერ იძლევა, ამიტომ, სანამ არ განადგურებულა, კოლხური ბზის კუნძულები უნდა შევინახოთ“, - აღნიშნა თენგიზ სვანიძემ.
თავის მხრივ, კავკასიური გარემოსდაცვითი ორგანიზაციების ქსელის რეგიონული კოორდინატორის, მაია კოდუას თქმით, ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი წინ გადადგმული ნაბიჯი, რომელიც კიდევ მეტად შეუწყობს ხელს მცენარის გადარჩენას, ამასთან საზოგადოების ინფორმირებას, თუ როგორ შეუძლია თითოეულ მათგანს იზრუნოს ბზის გადარჩენისთვის.
კავშირი - ასოციაცია „აგორა“ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) ერთობლივი ინიციატივა COBERM-მა დააფინანსა.
ზუგდიდის მუნიციპალიტეტის სოფელ რუხში, კავკასიაში პირველი კოლხური ბზის საბაზისო სანერგე მეურნეობა 2016 წლიდან ფუნქციონირებს. კოლხური ბზის სანერგე აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის, კავკასიის გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციათა ქსელის ( CENN ), ასოციაცია „აგორას“, ასევე საქართველოს ეროვნული სატყეო სააგენტოს პარტნიორული თანამშრომლობით მოეწყო.
კოლხური ბზის სანერგეში უკვე დაკალმდა 30 ათასი ნერგი. გაზაფხულზე, კიდევ ამდენივე დაკალმდება. კოლხური ბზის ჯანსაღი კალმები სანერგეში იმერეთიდან ჩამოიტანეს.
„არასამთავრობო ორგანიზაცია „სენის“ საქმიანობაში ჩვენ ირიბად ვიყავით ჩართულები და ჩვენი სათბურის ერთი სექცია შარშან დავუთმეთ მათ, რომელმაც დაიწყო კოლხური ბზის დაკალმების სამუშაოები. შემდეგ დაგვებადა იდეა, რომ უფრო გავფართოებულიყავით. წლის განმავლობაში 30-40 ათას კალმამდე იქნება გამოყვანილი“, - აღნიშნა თენგიზ სვანიძემ.
მისი თქმით, პროექტის ფარგლებში შეხვდებიან ახალგაზრდებს, მოსწავლეებს, გააცნობენ მცენარის მდგომარეობას საქართველოში, ესაუბრებიან მისი გადარჩენის აუცილებლობის მნიშვნელობაზე. პარალელურად კალმებს გადასცემენ სკოლებს, დენდროლოგიურ პარკებს, დარგავენ იმ ტერიტორიაზე, სადაც ადრე ბზა ხარობდა, თუმცა უკვე განადგურებულია, მოხდება მასივების შევსება.
პროექტის მენეჯერი ამბობს, რომ ძალიან სავალალო მდგომარეობაშია დღეს მცენარე სამეგრელოში, ისევე როგორც აფხაზეთსა და ქვეყნის სხვა რეგიონებში. კერძოდ, თუ შარშან ჯანსაღი კალმების აღება თავისუფლად იყო შესაძლებელი. წელს გამოსადეგი კორომები საძებარი გაუხდათ. ამიტომ დახმარებისთვის გარემოს დაცვის სამინისტროს მიმართეს.
„პარალელური პროექტი და პარალელური მუშაობა კოლხური ბზის გადასარჩენად მიმდინარეობს აფხაზეთის ტერიტორიაზეც. სამინისტროში დაავადებების წინააღმდეგ ბრძოლის მეთოდოლოგიაზე მუშაობენ. ახლაც არის, მაგრამ იმდენ ეფექტს ვერ იძლევა, ამიტომ, სანამ არ განადგურებულა, კოლხური ბზის კუნძულები უნდა შევინახოთ“, - აღნიშნა თენგიზ სვანიძემ.
თავის მხრივ, კავკასიური გარემოსდაცვითი ორგანიზაციების ქსელის რეგიონული კოორდინატორის, მაია კოდუას თქმით, ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი წინ გადადგმული ნაბიჯი, რომელიც კიდევ მეტად შეუწყობს ხელს მცენარის გადარჩენას, ამასთან საზოგადოების ინფორმირებას, თუ როგორ შეუძლია თითოეულ მათგანს იზრუნოს ბზის გადარჩენისთვის.
კავშირი - ასოციაცია „აგორა“ევროკავშირისა და გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) ერთობლივი ინიციატივა COBERM-მა დააფინანსა.
ზუგდიდის მუნიციპალიტეტის სოფელ რუხში, კავკასიაში პირველი კოლხური ბზის საბაზისო სანერგე მეურნეობა 2016 წლიდან ფუნქციონირებს. კოლხური ბზის სანერგე აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის, კავკასიის გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციათა ქსელის ( CENN ), ასოციაცია „აგორას“, ასევე საქართველოს ეროვნული სატყეო სააგენტოს პარტნიორული თანამშრომლობით მოეწყო.
კოლხური ბზის სანერგეში უკვე დაკალმდა 30 ათასი ნერგი. გაზაფხულზე, კიდევ ამდენივე დაკალმდება. კოლხური ბზის ჯანსაღი კალმები სანერგეში იმერეთიდან ჩამოიტანეს.