საქართველოს ძლიერი და მებრძოლი ქალების დიდი ისტორია აქვს - ზურაბიშვილი
"ის ფაქტი, რომ ვარ პირველი ქალი პრეზიდენტი საქართველოში და
რეგიონში, იმას ნიშნავს, რომ უნდა ვიყო უშუალოდ
სპეციალიზებული იმ კითხვებზე პასუხების გაცემაში, რაც საზოგადოებაში
ქალების საკითხებს ეხება", - განაცხადა საქართველოს პრეზიდენტმა დიდ
ბრიტანეთში, "ოქსფორდის კავშირში", სადაც "ბენაზირ ბჰუტოს მემორიალური
ლექციის" ყოველწლიური სერიის ფარგლებში ლექცია წაიკითხა.
ზურაბიშვილის თქმით, როცა ის სხვა ქვეყნებიდან ჩამოსულ ადამიანებს ხვდება, რომლებიც კარგად არ იცნობენ საქართველოს, ეუბნებიან, რომ როცა ხარ პირველი ქალი პრეზიდენტი, ეს რთული უნდა იყოს. ეს იმიტომ, რომ პრეზიდენტის განმარტებით, ისინი საქართველოს ხედავენ, როგორც უფრო აღმოსავლურ ქვეყანას, ვიდრე ევროპულს და, ალბათ, როგორც ძალიან არაფემინისტური პოლიტიკითა და ქალისა და კაცის ძალიან მკაცრი გამიჯვნის მქონე ქვეყნად.
ამბობს, რომ უნდა დაამსხვრიოს მითიური შეხედულებები, რადგან საქართველო ასეთი სულაც არ არის. უძველესი დროიდან მითოლოგია სწორედ ქალებით იწყება. მაგალითად მედეა. ის, რომ საქართველოში მე-4 საუკუნეში ქრისტიანობა სწორედ 17 წლის ქალის მეშვეობით შემოვიდა.
"ჩვენი პირველი წმინდანები ქალები იყვნენ. ჩვენს მთავარ მეფეს/დედოფალს - მას მეფედ მოიხსენიებდნენ, რადგან ის საქართველოს დიდი აღორძინების პერიოდში თანასწორი და ძლიერი იყო, და ასე გაგრძელდა მომავალშიც.
ძალიან საინტერესოა, რომ მე-19 საუკუნის ბოლოს, რუსეთის იმპერიის წინააღმდეგ საქართველოს მთელი წინააღმდეგობა, (მანამდე კი სხვა იმპერიების წინააღმდეგ) ქალების ხელში იყო, რომლებიც იბრძოდნენ სიცოცხლის ბოლომდე.
იმ პერიოდში, ბევრი მათგანი გადაასახლეს და მოკლეს. შესაბამისად, ჩვენ გვაქვს ძლიერი, მებრძოლი ქალების ისტორია. შემთხვევითი არ არის, რომ საქართველოს პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის დროს, 1918 წელს, პირველი კონსტიტუცია ქალებს არჩევის უფლებას აძლევდა და პირველ ასამბლეაზე ხუთი ქალი იყო არჩეული, რომელთაგან ერთ-ერთი, პირველი მუსულმანი ქალი იყო, რომელიც ყველა ასამბლეათა შორის პირველად აირჩიეს.
ეს გაგრძელდა, რადგან საბჭოთა რეპრესიების დროს, ქალები უშუალოდ გახდნენ რეპრესიების მსხვერპლნი, რომლებიც ხშირად შვილებთან ერთად დეპორტირებულნი იყვნენ ცენტრალურ აზიაში, ძალიან რთულ გარემოში.
ჩვენს უახლოეს ისტორიაში, 1991 წლის დამოუკიდებლობამდე, საქართველოში განხორციელებული საბჭოთა რეპრესიების უახლეს პერიოდში, 1989 წელს, როდესაც საბჭოთა ტანკები შევიდნენ თბილისში, გამოიყენეს [მომწამვლელი] გაზი მშვიდობიანი მოსახლეობის წინააღმდეგ და იქაც, ქუჩაში მყოფი მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობა, ქალები იყვნენ და ყველაზე მეტი მსხვერპლიც სწორედ ქალებს შორის იყო.
შესაბამისად, ჩემი არჩევა არ არის რევოლუცია საქართველოში. იყო სხვა რამ, რისთვისაც მომიწია ბრძოლა და შეიძლება დღესაც მიწევს, მაგრამ არა იმ ფაქტის გამო, რომ ქალი ვარ. ვისურვებდი, რომ არ გვქონდეს ის პრობლემები, რომლებიც დღეს გვაწუხებს და რომელსაც ვიზიარებთ ბევრ სხვა ქვეყანასთან ერთად. ისეთი პრობლემები, რომლებიც დაკავშირებულია საზოგადოების განვითარებასთან.
ეს იქნება ოჯახური ძალადობა, თუ ის ფაქტი, რომ ჩვენთან ჯერ კიდევ არაა თანაბარი ანაზღაურება ბევრ საჯარო სამსახურში, მაგრამ ამაშიც გვაქვს პროგრესი. ჩვენ არ გვყავს საკმარისი ქალები პარლამენტში და ეს, ჩემი აზრით, დაკავშირებულია პოლარიზაციასთან, სიძულვილის ენასთან და ძალიან მკაცრ პოლიტიკასთან, რომელსაც დღეს ვხედავთ. მგონი აქაც არ ვართ გამონაკლისი.
მაგრამ მთლიანობაში, იქ, სადაც მოსახლეობას ვხვდები და დავდივარ ქუჩებში, ან ზოგიერთ სოფელში და ვეკითხები გოგოებს, რომლებიც მოდიან ჩემთან ფოტოებისა და სელფების გადასაღებად, ვეკითხები მათ - "გინდათ ერთ დღეს გავხდეთ პრეზიდენტი?" და პასუხი არის - "დიახ, რატომაც არა". ასე რომ, ვფიქრობ, ეს არის მთავარი მიღწევა ქალი პრეზიდენტისთვის - რომ ეს ყველაფერი გახდეს რუტინული",- განაცხადა პრეზიდენტმა.
მანვე ლექციისას ყურადღება გაამახვილა ქართველი ხალხის ურყევ ევროპულ არჩევანსა და ევროპულ პერსპექტივაზე, უკრაინის ომზე, რუსეთის აგრესიასა და რეგიონში შექმნილ ვითარებაზე. ასევე, ქალების როლსა და საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ პროცესებში მათი ჩართულობის მნიშვნელობაზე.
ზურაბიშვილის თქმით, როცა ის სხვა ქვეყნებიდან ჩამოსულ ადამიანებს ხვდება, რომლებიც კარგად არ იცნობენ საქართველოს, ეუბნებიან, რომ როცა ხარ პირველი ქალი პრეზიდენტი, ეს რთული უნდა იყოს. ეს იმიტომ, რომ პრეზიდენტის განმარტებით, ისინი საქართველოს ხედავენ, როგორც უფრო აღმოსავლურ ქვეყანას, ვიდრე ევროპულს და, ალბათ, როგორც ძალიან არაფემინისტური პოლიტიკითა და ქალისა და კაცის ძალიან მკაცრი გამიჯვნის მქონე ქვეყნად.
ამბობს, რომ უნდა დაამსხვრიოს მითიური შეხედულებები, რადგან საქართველო ასეთი სულაც არ არის. უძველესი დროიდან მითოლოგია სწორედ ქალებით იწყება. მაგალითად მედეა. ის, რომ საქართველოში მე-4 საუკუნეში ქრისტიანობა სწორედ 17 წლის ქალის მეშვეობით შემოვიდა.
"ჩვენი პირველი წმინდანები ქალები იყვნენ. ჩვენს მთავარ მეფეს/დედოფალს - მას მეფედ მოიხსენიებდნენ, რადგან ის საქართველოს დიდი აღორძინების პერიოდში თანასწორი და ძლიერი იყო, და ასე გაგრძელდა მომავალშიც.
ძალიან საინტერესოა, რომ მე-19 საუკუნის ბოლოს, რუსეთის იმპერიის წინააღმდეგ საქართველოს მთელი წინააღმდეგობა, (მანამდე კი სხვა იმპერიების წინააღმდეგ) ქალების ხელში იყო, რომლებიც იბრძოდნენ სიცოცხლის ბოლომდე.
იმ პერიოდში, ბევრი მათგანი გადაასახლეს და მოკლეს. შესაბამისად, ჩვენ გვაქვს ძლიერი, მებრძოლი ქალების ისტორია. შემთხვევითი არ არის, რომ საქართველოს პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის დროს, 1918 წელს, პირველი კონსტიტუცია ქალებს არჩევის უფლებას აძლევდა და პირველ ასამბლეაზე ხუთი ქალი იყო არჩეული, რომელთაგან ერთ-ერთი, პირველი მუსულმანი ქალი იყო, რომელიც ყველა ასამბლეათა შორის პირველად აირჩიეს.
ეს გაგრძელდა, რადგან საბჭოთა რეპრესიების დროს, ქალები უშუალოდ გახდნენ რეპრესიების მსხვერპლნი, რომლებიც ხშირად შვილებთან ერთად დეპორტირებულნი იყვნენ ცენტრალურ აზიაში, ძალიან რთულ გარემოში.
ჩვენს უახლოეს ისტორიაში, 1991 წლის დამოუკიდებლობამდე, საქართველოში განხორციელებული საბჭოთა რეპრესიების უახლეს პერიოდში, 1989 წელს, როდესაც საბჭოთა ტანკები შევიდნენ თბილისში, გამოიყენეს [მომწამვლელი] გაზი მშვიდობიანი მოსახლეობის წინააღმდეგ და იქაც, ქუჩაში მყოფი მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობა, ქალები იყვნენ და ყველაზე მეტი მსხვერპლიც სწორედ ქალებს შორის იყო.
შესაბამისად, ჩემი არჩევა არ არის რევოლუცია საქართველოში. იყო სხვა რამ, რისთვისაც მომიწია ბრძოლა და შეიძლება დღესაც მიწევს, მაგრამ არა იმ ფაქტის გამო, რომ ქალი ვარ. ვისურვებდი, რომ არ გვქონდეს ის პრობლემები, რომლებიც დღეს გვაწუხებს და რომელსაც ვიზიარებთ ბევრ სხვა ქვეყანასთან ერთად. ისეთი პრობლემები, რომლებიც დაკავშირებულია საზოგადოების განვითარებასთან.
ეს იქნება ოჯახური ძალადობა, თუ ის ფაქტი, რომ ჩვენთან ჯერ კიდევ არაა თანაბარი ანაზღაურება ბევრ საჯარო სამსახურში, მაგრამ ამაშიც გვაქვს პროგრესი. ჩვენ არ გვყავს საკმარისი ქალები პარლამენტში და ეს, ჩემი აზრით, დაკავშირებულია პოლარიზაციასთან, სიძულვილის ენასთან და ძალიან მკაცრ პოლიტიკასთან, რომელსაც დღეს ვხედავთ. მგონი აქაც არ ვართ გამონაკლისი.
მაგრამ მთლიანობაში, იქ, სადაც მოსახლეობას ვხვდები და დავდივარ ქუჩებში, ან ზოგიერთ სოფელში და ვეკითხები გოგოებს, რომლებიც მოდიან ჩემთან ფოტოებისა და სელფების გადასაღებად, ვეკითხები მათ - "გინდათ ერთ დღეს გავხდეთ პრეზიდენტი?" და პასუხი არის - "დიახ, რატომაც არა". ასე რომ, ვფიქრობ, ეს არის მთავარი მიღწევა ქალი პრეზიდენტისთვის - რომ ეს ყველაფერი გახდეს რუტინული",- განაცხადა პრეზიდენტმა.
მანვე ლექციისას ყურადღება გაამახვილა ქართველი ხალხის ურყევ ევროპულ არჩევანსა და ევროპულ პერსპექტივაზე, უკრაინის ომზე, რუსეთის აგრესიასა და რეგიონში შექმნილ ვითარებაზე. ასევე, ქალების როლსა და საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ პროცესებში მათი ჩართულობის მნიშვნელობაზე.