პატიმარი, რომელმაც საბჭოთა ბანაკისკენ მიმავალ მატარებელში მომღერალთა გუნდი შექმნა [ვიდეო]
1937 წელია, ეშელონს პატიმრები სვერდლოვსკის ოლქში,
საბჭოთა ბანაკში მიჰყავს. პატიმრებს შორის არის გალის რაიონის, სოფელ
გაგიდის კოლმეურნეობის მომღერალთა გუნდის ხელმძღვანელი ესტატე
მებონია.
მასთან ერთად, ბოლშევიკებმა გალის რაიონიდან რამდენიმე ახალგაზრდა გადაასახლეს, რომლებიც პატიმრობიდან დაბრუნდნენ და ოჯახს უამბეს, თუ როგორ ისწავლეს ხალხური სიმღერა ბანაკში ჩასვლამდე.
„დაახლოებით, თვენახევარი იყვნენ გზაში, მათგან ავქსენტი გაბლაია, ბუბა გაბისონია, რომლებიც გადასახლების დროს პირტიტველა ბიჭები იყვნენ, პატიმრობიდან დაბრუნდნენ. ისინი მიყვებოდნენ, რომ შორეულ ურალში მიმავალი მატარებელში მყოფ პატიმრებს ესტატე ამხნევებდა და ქართულ ხალხურ სიმღერებს ასწავლიდა. თურმე მან გუნდიც კი ჩამოაყალიბა, არ ვიცი რამდენად მაღალი დონის გუნდი იყო, მაგრამ როგორც ამბობდნენ, ხმები დაულაგებია, რეპერტუარიც ჩამოაყალიბებია. უხაროდა თურმე, ქართული სული ჩავიტანეთო ციმბირში“, - ყვება რეპრესირებულის შვილიშვილი გელა მებონია.
ის ამბობს, რომ ბაბუა „ტროცკისტობის“ ბრალდებით დააპატიმრეს, მონაწილეობდა თუ არა ესტატე ანტისაბჭოთა მოძრაობაში, ოჯახისთვის უცნობია. შვილიშვილი კი ზეპირ გადმოცემებზე დაყრდნობით ყვება, რომ მისი ოჯახი მესაქონლეობას მისდევდა და მრავალრიცხოვანი ჯოგი ჰყავდა, რაც სავარაუდოდ, მისი დაპატიმრების მიზეზი გახდა.
„სოფელში ეუბნებოდნენ, ხალხს სახლი არ აქვს და ესტატეს საჯინიბოები და საძროხეები უდგასო, ხალხი მშიერია და ესტატეს რა ამღერებსო. ალბათ ბევრი ფული აქვს და ამიტომ მღერისო“.
ესტატე მებონია პირველად 1933 წელს დააპატიმრეს და მეტეხის ციხეში გადაიყვანეს, თუმცა მალევე გაათავისუფლეს. როგორც მისი შვილიშვილი ვარაუდობს, ბაბუამ წინაააღმდეგობა გაუწია ბოლშევიკებს პირუტყვის წართმევის გამო, რაც შემდეგ მისი გადასახლების მიზეზი გახდა.
ესტატე მებონია 54 წლის იყო, როცა გარდაიცვალა. საბჭოთა ბანაკებში ტიფი გავრცელებულა. რომელმაც პატიმარი იმსვერპლა. ის მეგობრებს სოფელ ეკატრინოვკაში, ყველაზე დიდი მუხის ძირას, თეთრ ზეწარში გახვეული დაუსაფლავებიათ.
ოჯახში, რეპრესირებულის მხოლოდ ერთადერთი ფოტოა შემორჩენილი, სადაც მასთან ერთად, ოჯახის წევრები და გაგიდის ფოლკლორული ანსამბლის მომღერლები არიან.
მასთან ერთად, ბოლშევიკებმა გალის რაიონიდან რამდენიმე ახალგაზრდა გადაასახლეს, რომლებიც პატიმრობიდან დაბრუნდნენ და ოჯახს უამბეს, თუ როგორ ისწავლეს ხალხური სიმღერა ბანაკში ჩასვლამდე.
„დაახლოებით, თვენახევარი იყვნენ გზაში, მათგან ავქსენტი გაბლაია, ბუბა გაბისონია, რომლებიც გადასახლების დროს პირტიტველა ბიჭები იყვნენ, პატიმრობიდან დაბრუნდნენ. ისინი მიყვებოდნენ, რომ შორეულ ურალში მიმავალი მატარებელში მყოფ პატიმრებს ესტატე ამხნევებდა და ქართულ ხალხურ სიმღერებს ასწავლიდა. თურმე მან გუნდიც კი ჩამოაყალიბა, არ ვიცი რამდენად მაღალი დონის გუნდი იყო, მაგრამ როგორც ამბობდნენ, ხმები დაულაგებია, რეპერტუარიც ჩამოაყალიბებია. უხაროდა თურმე, ქართული სული ჩავიტანეთო ციმბირში“, - ყვება რეპრესირებულის შვილიშვილი გელა მებონია.
ის ამბობს, რომ ბაბუა „ტროცკისტობის“ ბრალდებით დააპატიმრეს, მონაწილეობდა თუ არა ესტატე ანტისაბჭოთა მოძრაობაში, ოჯახისთვის უცნობია. შვილიშვილი კი ზეპირ გადმოცემებზე დაყრდნობით ყვება, რომ მისი ოჯახი მესაქონლეობას მისდევდა და მრავალრიცხოვანი ჯოგი ჰყავდა, რაც სავარაუდოდ, მისი დაპატიმრების მიზეზი გახდა.
„სოფელში ეუბნებოდნენ, ხალხს სახლი არ აქვს და ესტატეს საჯინიბოები და საძროხეები უდგასო, ხალხი მშიერია და ესტატეს რა ამღერებსო. ალბათ ბევრი ფული აქვს და ამიტომ მღერისო“.
ესტატე მებონია პირველად 1933 წელს დააპატიმრეს და მეტეხის ციხეში გადაიყვანეს, თუმცა მალევე გაათავისუფლეს. როგორც მისი შვილიშვილი ვარაუდობს, ბაბუამ წინაააღმდეგობა გაუწია ბოლშევიკებს პირუტყვის წართმევის გამო, რაც შემდეგ მისი გადასახლების მიზეზი გახდა.
ესტატე მებონია 54 წლის იყო, როცა გარდაიცვალა. საბჭოთა ბანაკებში ტიფი გავრცელებულა. რომელმაც პატიმარი იმსვერპლა. ის მეგობრებს სოფელ ეკატრინოვკაში, ყველაზე დიდი მუხის ძირას, თეთრ ზეწარში გახვეული დაუსაფლავებიათ.
ოჯახში, რეპრესირებულის მხოლოდ ერთადერთი ფოტოა შემორჩენილი, სადაც მასთან ერთად, ოჯახის წევრები და გაგიდის ფოლკლორული ანსამბლის მომღერლები არიან.