ზუგდიდის მუნიციპალიტეტის სოფელ კახათის მკვიდრი ილია ჩახაია ერთ-ერთია იმ ასეულ ადამიანს შორის, ვინც საბჭოთა რეჟიმმა სასტიკად დასაჯა. ოჯახისთვის დღემდე უცნობია რა მოხდა ზუსტად - დახვრიტეს თუ გადაასახლეს.

ილია ჩახაიას შვილიშვილი, გია ჩახაია გვიყვება, რომ თავდაპირველი ცნობით, საბჭოთა რეჟიმმა 1937 წელს, კახათის მცხოვრებს დახვრეტა მიუსაჯა, თუმცა შემდეგ რუსეთის ოლქში, სახალინში სამუდამო გადასახლებით შეუცვალა, საიდანაც მიმოწერის უფლება არ ჰონდა. შვილიშვილი ვარაუდობს, რომ შესაძლოა ეს მეორე ცნობა უფრო სარწმუნო იყოს, თუმცა დამადასტურებელი და ხელჩასაჭიდი არაფერი აქვს.

როგორც გია ჩახაია ამბობს, ოჯახისთვის ეს თემა დღემდე მტკივნეულია და ახსენდება ბავშვობის წლები, როცა ბაბუის შესახებ საუბარიც კი ტაბუ დადებული იყო.

ილია ჩახაია 42 წლის იყო, როცა ყველასთვის მოულოდნელად სასტიკი განაჩენი გამოუტანეს. იმ დროისთვის ზუგდიდში, ბურღლეულის ქარხანაში მუშაობდა დირექტორად. იყო ვერსია, რომ მისი დასჯის მიზეზი 2 კილოგრამი ხორბლის დაკარგვა გახდა. რეალურად კი, როგორც ოჯახი თვლის, საბჭოთა რეჟიმი მას პირველი მსოფლიო ომის ოფიცრობას ვერ პატიობდა.

ვინ იყო ილია ჩახაია?

ილია ჩახაია არაფრით გამოირჩეოდა სოფლის სხვა მცხოვრებლებისგან. პოლიტიკასთან კავშირი არც მას და არც მის წინაპრებს არ ჰქონიათ. ოჯახი ძირითადად განათლებაზე იყო ორიენტირებული. ილიას მამა, ალექსი ჩახაია სოფელში ცნობილი ხელოსანი იყო. მან ცოლად თავადის ქალიშვილი შეირთო, რომელსაც ძმა ბაქოში ნავთობიზნესის მეწილე ჰყავდა. ილიას ოჯახიც წლების განმავლობაში ბაქოში ცხოვრობდა. მისმა ოთხმა ვაჟიშვილმა და ორმა ქალიშვილმა განათლება ბაქოში მიიღო. მათ შორის ილია ჩახაიამაც.

„შემდეგ მათ პირველმა მსოფლიო ომმა მოუწიათ და იქ მონაწილეობდნენ. საომარ ვითარებაში დაიღუპა ილიას 2 ძმა. დარჩა ილია და მისი კიდევ ერთი ძმა, პართენი. მგონია ილიას შემდეგში ვერ პატიობდნენ იმას, რომ მეფის ოფიცერი იყო“, - ამბობს ილია ჩახაიას შვილიშვილი.

მისი განმარტებით, საკუთარ სოფელში დაბრუნებულმა ახალგაზრდა ოფიცერმა მუშაობა ზუგდიდში, მარცვლეულის ქარხანაში დაიწყო. იქვე, ბუღალტრად მუშაობდა მისი ცოლი, პოლონელი ეროვნების სტანისლავა იანგვიცი.

მას შემდეგ რაც საბჭოთა რეჟიმმა ილია ჩახაიას სავარაუდოდ სამუდამო გადასახლება მიუსაჯა, ცოლ-შვილს, როგორც „მოღალატის ოჯახს“ წნეხის ქვეშ უწევდა ყოფა. ახალგაზრდა ქალი სამ შვილთან ერთად იძულებული გახდა სოჭში, ნათესავებთან წასულიყო.

„ბებიაც საეჭვო ვითარებაში გარდაიცვალა სოჭში... ის გარდაიცვალა უეცრად გაურკვეველ ვითარებაში. ქალს არაფერი სჭირდა . ეჭვობდნენ, რომ საკუთარი სიკვდილით არ იყო გარდაცვლილი“, - იხსენებს ნათესავების მოყოლილს გია ჩახაია.

დედის გარდაცვალების შემდეგ ილიას ორი ქალიშვილიდან ერთი, სოჭში დარჩა, მეორე კი ძმასთან ერთად კახათში დაბრუნდა. მათზე ბიძა ზრუნავდა.

როგორც გია ჩახაია ამბობს, წლების შემდეგაც კი მძიმე სატარებელი აღმოჩნდა რეპრესირებულის შთამომავლის სტატუსი. 60-70 იან წლებშიც ხდებოდა ამ ფაქტის შეხსენება და პროფესიულ წინსვლაში ხელისშემშლელიც იყო.

„შეიძლებოდა ეს ფაქტი შეეხსენებინათ არადა ჩემი დიდი ბაბუა, ილიას მამა, ალექსი ხელოსანი კაცი იყო და სოფელში ეკლესია ჰქონდა აშენებული. მაშინ იქვე გაუხსნიათ გლეხებისთვის საკვირაო სკოლა. განათლებული ხალხი იყო. ილიას დები ვარშავაში ცხოვრობდნენ, იქ ჰქონდათ განათლება მიღებული და ამ სკოლაში ასწავლიდნენ ბავშვებს. წერა-კითხვის გამავრცელებლები იყვნენ“, - სიამაყით იხსენებს წინაპრებს გია ჩახაია, რომელიც სოფელ კახათში სწორედ დიდი ბაბუის დანატოვარ ეზოში ცხოვრობს.