100 წლის წინ, 12 მარტს, საქართველოს პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების სხდომა გაიმართა. პირველ ქართველ პარლამენტარს შორის ორი ზუგდიდელი, სპირიდონ კედია და ალექსანდრე ჩიქავა იყო. 

ეროვნულ არქივში დაცული ცნობების მიხედვით, პირველი სხდომა დამფუძნებელი კრების უხუცესმა წევრმა სილიბისტრო ჯიბლაძემ გახსნა. სხდომაზე კრების თავმჯდომარედ აირჩიეს ნიკოლოზ ჩხეიძე, ხოლო თავმჯდომარის უფროს ამხანაგად - ალექსანდრე ლომთათიძე, რომელმაც პარლამენტარებს საქართველოს ეროვნული საბჭოს მიერ 1918 წლის 26 მაისს მიღებული დამოუკიდებლობის აქტი წარუდგინა. დამფუძნებელი კრების წევრებმა ერთხმად დაამტკიცეს აქტი და მას ხელი მოაწერეს.

დეპუტატების უმეტესობა ბოლშევიკური რეჟიმის რეპრესიებს შეეწირა, მათ შორის ალექსანდრე ჩიქავაც, რომელზეც ისტორიული ცნობებიც თითქმის არ არსებობს. პირველი პარლამენტარის შესახებ მისმა შთამომავლებმა გასულ წელს, „ლაივპრესს“ უამბეს.

ალექსანდრე ჩიქავა

ალექსანდრე ჩიქავა დაიბადა1882 წელს, ზუგდიდის სოფელ შამგონაში. მუშაობდა მასწავლებლად. იყო წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების წევრი. ფლობდა რუსულ, ინგლისურ, ფრანგულ და გერმანულ ენებს. იყო რუსეთის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის სამეგრელოს კომიტეტის წევრი, რისთვისაც მეფის რუსეთის დროს დაპატიმრებული იყო. 1917 წელს საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის ზუგდიდის სამაზრო კომიტეტის წევრი გახდა. შემდეგ საქართველოს რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების წევრად აირჩიეს, საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიის სიით. 1921 წელს, საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის ოკუპაციის შემდეგ დარჩა საქართველოში და ჩაბმული იყო წინააღმდეგობის მოძრაობაში. მონაწილეობდა 1924 წლის აჯანყებაში, რის გამოც ბოლშევიკებმა სხვა პოლიტპატიმრებთან ერთად დახვრიტეს.

სპირიდონ კედია

ისტორიული ცნობების მიხედვით, პირველ პარლამენტში პირველი ოპოზიციის ჩამოყალიბებაში სპირიდონ კედია აქტიურად მონაწილობდა. მან რამდენიმე დეპუტატთან ერთად დამოუკიდებელი ფრაქცია შექმნა.

სპირიდონ კედია ზუგდიდში დაიბადა. ისტორიული ცნობების თანახმად, თავდაპირველად სწავლობდა ზუგდიდის ექვსკლასიან სასწავლებელში, შემდეგ ქუთაისის გიმნაზიაში. მან ჭიათურის შავი ქვის მრეწველთა ყრილობის საბჭოს დახმარებით, უმაღლესი განათლება ევროპაში მიიღო.

1914 წ. სპირიდონ კედია თბილისში ჩამოვიდა. მონაწილეობა მიიღო გაზეთ „საქართველოს" დაარსებაში. მისი ინიციატივით, 1917 წლის მარტში ჩამოყალიბა ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის საორგანიზაციო კომიტეტი.

სპირიდონ კედია ცოლთან სოფიო ჩიჯავაძესთან ერთად

საქართველოს ოკუპაციის დროს, სპირიდონ კედია ემიგრაციაში არ წასულა. ის აქტიურად ჩაება საოკუპაციო ძალების წინააღმდეგ ბრძოლაში, რისთვისაც დააპატიმრეს, თუმცა მოგვიანებით გაათავისუფლეს და ქვეყნიდან გაასახლეს.

სპირიდონ კედია ბრძოლას ემიგრაციაშიც განაგრძობდა. მისი მიზანი იყო ემიგრაციაში ქართველთა მთლიანობის აღდგენა და ერთიანი ეროვნული ფრონტის შექმნა. მან დააარსა ჟურნალი "სამშობლოსათვის", ხოლო 1932 წელს - გაზეთი "საქართველოს გუშაგი". მეორე მსოფლიო ომის დროს აქტიურად თანამშრომლობდა გერმანიის მიერ შექმნილ ქართულ ეროვნულ კომიტეტში. სპირიდონ კედია ემიგრაციაში, 64 წლის ასაკში გარდაიცვალა.