30-50 წელიწადში მეგრულად მოლაპარაკე არავინ დარჩება - ზუგდიდში ენის დღე აღნიშნეს [ვიდეო]
ზუგდიდის სამხატვრო გალერეაში
მოქალაქეთა ნაწილმა მეგრული ენის დღე მეშვიდედ აღნიშნა. მათ
ხელისუფლებას კიდევ ერთხელ შეახსენეს, რომ ამ ენას გაქრობა ემუქრება,
და რომ მისი დაცვა-შენარჩუნებაზე მთავრობამ უნდა იზრუნოს.
შეკრებილებმა იმღერეს მეგრული სიმღერები და ამ ენაზე ლექსები
წაიკითხეს. სიტყვით გამომსვლელების სასაუბრო ენაც ძირითადად მეგრული
იყო.
ორგანიზაცია "სამეგრელოს" ხელმძღვანელ ზურაბ კვარაცხელიას თქმით, მხოლოდ ენთუზიასტების დონეზე პრობლემა ვერ მოგვარდება, მეგრულს ხელისუფლების მხარდაჭერა სჭირდება. ამბობს, რომ საჭიროა ზრუნვის ინსტრუმენტად კანონის და სხვა მექანიზმების ამოქმედება, წინააღმდეგ შემთხვევაში, განმარტავს - 30-50 წელიწადში ამ ენაზე მოლაპარაკე არავინ დარჩება.
"არ გამოვრიცხავ, რომ გამოჩნდნენ ისეთი ძალები, რომლებიც ერთ მშვენიერ თუ უბედურ დღეს გვეტყვიან, თქვენი ზომიერი მიდგომა უშედეგოა და საჭიროა ამ საკითხის უფრო რადიკალიზაცია. შესაძლოა დღესაც არსებობენ ასეთი ადამიანები, მაგრამ ისინი დღეს არ წარმოადგენენ რეალურ, ავტორიტეტულ ძალას, რომ მათ ხალხის აყოლიება შეძლონ", - აღნიშნა ზურაბ კვარაცხელიამ.
შესაძლოა თუ არა ამ პირების უკან რუსეთი იდგეს, მისი განცხადებით, მუდმივად თითის ჩრდილოელი მეზობლისკენ გაშვერა დიდი შეცდომაა, რადგან მოსკოვს დღეს საკუთარი პრობლემები აქვს და მეგრული ენის სათავისოდ გამოყენება არ ადარდებს. პირიქით, ამბობს - ეს რომ სდომოდა, საუკუნეების განმავლობაში მოახერხებდა კიდეც. "სამეგრელოს" ხელმძღვანელის თქმით, შესაძლოა მსგავსი რადიკალური ძალები სულ სხვა სახელმწიფოების მხრიდან იყვნენ წახალისებულები.
ერთ-ერთი ასეთი ადამიანი, მათ შორის, აღნიშნა, რომ შესაძლოა იური ღვინჯილიაც იყოს, რომელიც წლებია უკვე სამეგრელოს დამოუკიდებლობას ითხოვს და მეგრულის რეგიონულ ენად გამოცხადებას. ზურაბ კვარაცხელიას თქმით, საზოგადოების იური ღვინჯილიზაცია და ტარიელ ფუტკარაზაცია თანაბრად მავნეა სახელმწიფოსთვის.
შეხვედრას გაზეთ "ილორის" რდაქტორი ეკა ნასყიდაშვილიც ესწრებოდა, რომელიც საგანგებოდ ამ დღისთვის თბილისიდან ჩამოვიდა. ისიც აუდიტორიის მსგავსად ფიქრობს, რომ მეგრულს დაცვა სჭირდება. მისი თქმით, ამ ენაზე თავადაც კარგად საუბრობს, თუმცა ბოლო წლებში ამჩნევს, რომ სალაპარაკოდ ისე აქტიურად აღარ იყენებენ, როგორც ადრე. გაზეთის რედაქტორის განმარტებით, "ილორში" არის ორი ასეთი გვერდი - "ბჭარათ დო ვრაგადუათ ნანაშ ნინაშა".
"ლაივპრესის" კითხვის პასუხად, რომ საზოგადოების ნაწილი გაზეთს ანტიქართულ და სეპარატისტული იდეების გამხმოვანებლად მიიჩნევს, ეკა ნასყიდაშვილი ამბობს:
"როგორ გეკადრებათ. როგორ შეიძლება ეს გაზეთი იყოს ანტიქართული.,და ამ გაზეთთან თანამშრომლობდნენ ის ადამიანები, რომლებიც აქ სხედან? ეს არის ნამდვილად ქართული გაზეთი. აქ არაფერი წერია ისეთი, რამაც შეიძლება სახელმწიფოს ავნოს. არაჩვეულებრივი, უწყინარი გაზეთია. იწერება, თუ რა სტკივა მეგრელ ხალხს, რა უხარია. მარტო ეს არა - სრულიად საქართველოს ინფორმაცია იყრის თავს", - აღნიშნა "ილორის" რედაქტორმა.
შეხვედრაზე დასასწრებად ჩამოვიდა წალენჯიხელი ენათმეცნიერი კუკური ფიფია, რომელიც ამტკიცებს, რომ გრაკლიანის წარწერა გაშიფრა და აქ მეგრული სიტყვებია დატანილი. მისი თქმით, ეს ენა მხოლოდ საქართველოს კი არა, მსოფლიოს საგანძურია, ამიტომ, თუ მეგრული გაქრა, ამით მთელი კაცობრიობა იზარალებს. ასე რომ არ მოხდეს, განმარტავს - მეგრულის საფუძვლები მაინც უნდა შემოიღონ სკოლებსა და უმაღლეს სასწავლებლებში, რათა საქართველოში მცხოვრებთა ყურს ის უცხოდ არ ხვდებოდეს.
შეკრებილთა თქმით, ისინი ყველა ხელისუფლებას მოსთხოვენ და შეახსენებენ მეგრულ ენაზე ზრუნვის აუცილებლობას.
ორგანიზაცია "სამეგრელოს" ხელმძღვანელ ზურაბ კვარაცხელიას თქმით, მხოლოდ ენთუზიასტების დონეზე პრობლემა ვერ მოგვარდება, მეგრულს ხელისუფლების მხარდაჭერა სჭირდება. ამბობს, რომ საჭიროა ზრუნვის ინსტრუმენტად კანონის და სხვა მექანიზმების ამოქმედება, წინააღმდეგ შემთხვევაში, განმარტავს - 30-50 წელიწადში ამ ენაზე მოლაპარაკე არავინ დარჩება.
"არ გამოვრიცხავ, რომ გამოჩნდნენ ისეთი ძალები, რომლებიც ერთ მშვენიერ თუ უბედურ დღეს გვეტყვიან, თქვენი ზომიერი მიდგომა უშედეგოა და საჭიროა ამ საკითხის უფრო რადიკალიზაცია. შესაძლოა დღესაც არსებობენ ასეთი ადამიანები, მაგრამ ისინი დღეს არ წარმოადგენენ რეალურ, ავტორიტეტულ ძალას, რომ მათ ხალხის აყოლიება შეძლონ", - აღნიშნა ზურაბ კვარაცხელიამ.
შესაძლოა თუ არა ამ პირების უკან რუსეთი იდგეს, მისი განცხადებით, მუდმივად თითის ჩრდილოელი მეზობლისკენ გაშვერა დიდი შეცდომაა, რადგან მოსკოვს დღეს საკუთარი პრობლემები აქვს და მეგრული ენის სათავისოდ გამოყენება არ ადარდებს. პირიქით, ამბობს - ეს რომ სდომოდა, საუკუნეების განმავლობაში მოახერხებდა კიდეც. "სამეგრელოს" ხელმძღვანელის თქმით, შესაძლოა მსგავსი რადიკალური ძალები სულ სხვა სახელმწიფოების მხრიდან იყვნენ წახალისებულები.
ერთ-ერთი ასეთი ადამიანი, მათ შორის, აღნიშნა, რომ შესაძლოა იური ღვინჯილიაც იყოს, რომელიც წლებია უკვე სამეგრელოს დამოუკიდებლობას ითხოვს და მეგრულის რეგიონულ ენად გამოცხადებას. ზურაბ კვარაცხელიას თქმით, საზოგადოების იური ღვინჯილიზაცია და ტარიელ ფუტკარაზაცია თანაბრად მავნეა სახელმწიფოსთვის.
შეხვედრას გაზეთ "ილორის" რდაქტორი ეკა ნასყიდაშვილიც ესწრებოდა, რომელიც საგანგებოდ ამ დღისთვის თბილისიდან ჩამოვიდა. ისიც აუდიტორიის მსგავსად ფიქრობს, რომ მეგრულს დაცვა სჭირდება. მისი თქმით, ამ ენაზე თავადაც კარგად საუბრობს, თუმცა ბოლო წლებში ამჩნევს, რომ სალაპარაკოდ ისე აქტიურად აღარ იყენებენ, როგორც ადრე. გაზეთის რედაქტორის განმარტებით, "ილორში" არის ორი ასეთი გვერდი - "ბჭარათ დო ვრაგადუათ ნანაშ ნინაშა".
"ლაივპრესის" კითხვის პასუხად, რომ საზოგადოების ნაწილი გაზეთს ანტიქართულ და სეპარატისტული იდეების გამხმოვანებლად მიიჩნევს, ეკა ნასყიდაშვილი ამბობს:
"როგორ გეკადრებათ. როგორ შეიძლება ეს გაზეთი იყოს ანტიქართული.,და ამ გაზეთთან თანამშრომლობდნენ ის ადამიანები, რომლებიც აქ სხედან? ეს არის ნამდვილად ქართული გაზეთი. აქ არაფერი წერია ისეთი, რამაც შეიძლება სახელმწიფოს ავნოს. არაჩვეულებრივი, უწყინარი გაზეთია. იწერება, თუ რა სტკივა მეგრელ ხალხს, რა უხარია. მარტო ეს არა - სრულიად საქართველოს ინფორმაცია იყრის თავს", - აღნიშნა "ილორის" რედაქტორმა.
შეხვედრაზე დასასწრებად ჩამოვიდა წალენჯიხელი ენათმეცნიერი კუკური ფიფია, რომელიც ამტკიცებს, რომ გრაკლიანის წარწერა გაშიფრა და აქ მეგრული სიტყვებია დატანილი. მისი თქმით, ეს ენა მხოლოდ საქართველოს კი არა, მსოფლიოს საგანძურია, ამიტომ, თუ მეგრული გაქრა, ამით მთელი კაცობრიობა იზარალებს. ასე რომ არ მოხდეს, განმარტავს - მეგრულის საფუძვლები მაინც უნდა შემოიღონ სკოლებსა და უმაღლეს სასწავლებლებში, რათა საქართველოში მცხოვრებთა ყურს ის უცხოდ არ ხვდებოდეს.
შეკრებილთა თქმით, ისინი ყველა ხელისუფლებას მოსთხოვენ და შეახსენებენ მეგრულ ენაზე ზრუნვის აუცილებლობას.