კერამიკის სახელოსნოს ახალი სიცოცხლე [ვიდეო]
ეს პანოა, რომელზეც ბოლო პერიოდია ვმუშაობ, - სახელოსნოს
იატაკზე, ჯერაც დაუსრულებელ ნამუშევარს გვიჩვენებს მხატვარ-კერამიკოსი
რობერტ აბსანძე. პანდემიის მიუხედავად, აქ ყოველდღიურად იძერწება
სუვენირები, ჭურჭლეულობა ქართული ორნამენტებით. პანო ყველაზე დიდი
დეკორაცია იქნება, რომელიც "ორკოლ სტუდიის" გარეთა ფასადს ცოტა ხანში
დაამშვენებს.
მასზე მუშაობა არამხოლოდ ხელოვანისთვის აღმოჩნდა განსაკუთრებით საინტერესო, არამედ ტურისტებისთვის, სახელოსნოს ყველა სტუმრისთვის. ტექნიკური დეტალების გარდა, მათ რობერტ აბსანძე კოლხურ კულტურაზეც უყვება. სწორედ ეს უძველესი ისტორიული მოტივი გასდევს წითელ ხაზად ნამუშევარს. აქ ნახავთ ამოტვიფრულ ქართულ ანბანს, სხვადასხვა დროს, ქართველი მეფეების მიერ მოჭრილ მონეტებს. ეს ნიმუშები ცაიშის არქეოლოგიური გათხრებისას ნახა. გათხრებში თავადაც მონაწილეობდა. მერე კი გადაწყვიტა, ნანახი პანოზე გადმოეტანა.
"ჯერ კიდევ დიდი სამუშაოა. ზუსტად არ ვიცი. შეიძლება თვე, თვე-ნახევარი მოვუნდე მის დასრულებას. მერე დასაფერია ეს ყველაფერი და კედელზეა გასაკრავი. როცა გაკეთდება და დაამშვენებს ჩემს სახელოსნოს, საინტერესო სანახავი იქნება ყველასთვის, ტურისტებისთვის განსაკუთრებით. მოდიან და მეკითხებიან, თუ როდის დავამთავრებ", - უთხრა მხატვარ-კერამიკოსმა "ლაივპრესს".
პანდემიამ ისიც აზარალა. თუ ადრე ქართულ სუვენირებს აქტიურად ყიდდა თბილისში, ქუთაისსა და ბათუმში, დღეს ბევრი რამ შეიცვალა. სიმწირეა ტურისტების, რის გამოც მხოლოდ ადგილობრივ ბაზარზე მოუხდათ მუშაობა. იძულებული გახდა თანამშრომლები დაეთხოვა და ოჯახის წევრებთან ერთად მეტი ეშრომა, რომ სახელოსნო არ გაჩერებულიყო. მძიმე თვეები შემოსავალსაც დაეტყო. პრაქტიკულად გაგვინულდაო, ამბობს.
გადაწყვიტეს, აქტიური მუშაობის განახლებისთანავე, განსხვავებული დიზაინის ნახელავი შესთავაზონ მომხმარებელს. ახალი შეგირდებიც აიყვანეს. მათი გადამზადების პარარელურად, იმედი აქვს, რომ ზოგიერთი ყოფილი თანამშრომელიც დაუბრუნდება ძველ საქმეს.
განსაკუთრებული მოწონებით მომხმარებლებში ბროწეულის და გვირილის პრინტიანი ჭურჭელი სარგებლობს. ბროწეულის გამოსახულებით ჩაიდანს ჩვენს თვალწინ რობერტ აბსანძის შვილი, მხატვარი ცირა აბსანძე ამზადებს. ბროწეულები დედის იდეა იყოო, იხსენებს ცირა. თიხაზე მუშაობა მის მსგავსად ოჯახის დანარჩენმა წევრებმაც მამისგან ისწავლეს.
"მამა ძალიან კონსერვატორია და თიხაზე კლასიკური ორნამენტები უყვარს. როცა დავიწყეთ ბროწეულების ხატვა, ბუზღუნებდა, თიხას ეს არ მოუხდებაო, მაგრამ როცა გვირილებზე გავავედით, კარგი გაერთეო, ისიამოვნეო. მერე გვირილებმა ისეთი მოწონება დაიმსახურა და შევყევი. ახლა ჩემი ხაზი, შემოქმედება, სურვილები, ყველაფერი გადატანილია ბროწეულებსა და გვირილებში", - გვიხსნის ცირა.
პანდემიაში მართალია ძველებურად ვეღარ ყიდიან, თუმცა სამაგიეროდ გაცილებით მეტ დროს ატარებენ სახელოსნოში და შემოქმედებითად უფრო მოიცალეს. დაღლას თითქმის ვერ გრძნობს, რადგან როცა იმ საქმეს აკეთებ, რომელიც გიყვარს და აკეთებ სიყვარულით, ეს პროცესი არ შეიძლება დამღლელი იყოსო. პირიქით, მისთვის ერთგვარი თერაპიაა.
"ძალიან სასიამოვნო პროცესია. როცა რაღაცას ქმნი, არასდროს არ გამოდის ერთნაირი. როცა აკეთებ და ყველა სხვადასხვანაირია, ეს კიდევ უფრო სასიამოვნოს ხდის ამ პროცესს. მე ბავშვობიდან ვარ ამ საქმეში ჩართული. მთელი ბავშვობა ამას ვუყრებდით. ზოგადად მამაა ისეთი ტიპი, რომ როცა რაღაცას აკეთებს, აუცილებლად გვერდში უნდა ჰყავდე ხან რჩევის, ხან შეშველების თვალსაზრისით. ძალაუნებურად გვიწევდა აქ ყოფნა და შემოგვესწავლა", - გვითხრა ცირამ.
როდის ამუშავდება სახელოსნო ძველებურად, რობერტ აბსანძემ ჯერ არ იცის. რთულია პროგნოზებზე საუბარი, როცა საქმე პანდემიას ეხება. ახლა მხატვარ-კერამიკოსს მხოლოდ ვაქცინაციის ეიმედება, რომ ორწლიანი დაბრკოლებების შემდეგ, საყვარელი საქმე ახალი ენერგიით აკეთოს.
მასზე მუშაობა არამხოლოდ ხელოვანისთვის აღმოჩნდა განსაკუთრებით საინტერესო, არამედ ტურისტებისთვის, სახელოსნოს ყველა სტუმრისთვის. ტექნიკური დეტალების გარდა, მათ რობერტ აბსანძე კოლხურ კულტურაზეც უყვება. სწორედ ეს უძველესი ისტორიული მოტივი გასდევს წითელ ხაზად ნამუშევარს. აქ ნახავთ ამოტვიფრულ ქართულ ანბანს, სხვადასხვა დროს, ქართველი მეფეების მიერ მოჭრილ მონეტებს. ეს ნიმუშები ცაიშის არქეოლოგიური გათხრებისას ნახა. გათხრებში თავადაც მონაწილეობდა. მერე კი გადაწყვიტა, ნანახი პანოზე გადმოეტანა.
"ჯერ კიდევ დიდი სამუშაოა. ზუსტად არ ვიცი. შეიძლება თვე, თვე-ნახევარი მოვუნდე მის დასრულებას. მერე დასაფერია ეს ყველაფერი და კედელზეა გასაკრავი. როცა გაკეთდება და დაამშვენებს ჩემს სახელოსნოს, საინტერესო სანახავი იქნება ყველასთვის, ტურისტებისთვის განსაკუთრებით. მოდიან და მეკითხებიან, თუ როდის დავამთავრებ", - უთხრა მხატვარ-კერამიკოსმა "ლაივპრესს".
პანდემიამ ისიც აზარალა. თუ ადრე ქართულ სუვენირებს აქტიურად ყიდდა თბილისში, ქუთაისსა და ბათუმში, დღეს ბევრი რამ შეიცვალა. სიმწირეა ტურისტების, რის გამოც მხოლოდ ადგილობრივ ბაზარზე მოუხდათ მუშაობა. იძულებული გახდა თანამშრომლები დაეთხოვა და ოჯახის წევრებთან ერთად მეტი ეშრომა, რომ სახელოსნო არ გაჩერებულიყო. მძიმე თვეები შემოსავალსაც დაეტყო. პრაქტიკულად გაგვინულდაო, ამბობს.
გადაწყვიტეს, აქტიური მუშაობის განახლებისთანავე, განსხვავებული დიზაინის ნახელავი შესთავაზონ მომხმარებელს. ახალი შეგირდებიც აიყვანეს. მათი გადამზადების პარარელურად, იმედი აქვს, რომ ზოგიერთი ყოფილი თანამშრომელიც დაუბრუნდება ძველ საქმეს.
განსაკუთრებული მოწონებით მომხმარებლებში ბროწეულის და გვირილის პრინტიანი ჭურჭელი სარგებლობს. ბროწეულის გამოსახულებით ჩაიდანს ჩვენს თვალწინ რობერტ აბსანძის შვილი, მხატვარი ცირა აბსანძე ამზადებს. ბროწეულები დედის იდეა იყოო, იხსენებს ცირა. თიხაზე მუშაობა მის მსგავსად ოჯახის დანარჩენმა წევრებმაც მამისგან ისწავლეს.
"მამა ძალიან კონსერვატორია და თიხაზე კლასიკური ორნამენტები უყვარს. როცა დავიწყეთ ბროწეულების ხატვა, ბუზღუნებდა, თიხას ეს არ მოუხდებაო, მაგრამ როცა გვირილებზე გავავედით, კარგი გაერთეო, ისიამოვნეო. მერე გვირილებმა ისეთი მოწონება დაიმსახურა და შევყევი. ახლა ჩემი ხაზი, შემოქმედება, სურვილები, ყველაფერი გადატანილია ბროწეულებსა და გვირილებში", - გვიხსნის ცირა.
პანდემიაში მართალია ძველებურად ვეღარ ყიდიან, თუმცა სამაგიეროდ გაცილებით მეტ დროს ატარებენ სახელოსნოში და შემოქმედებითად უფრო მოიცალეს. დაღლას თითქმის ვერ გრძნობს, რადგან როცა იმ საქმეს აკეთებ, რომელიც გიყვარს და აკეთებ სიყვარულით, ეს პროცესი არ შეიძლება დამღლელი იყოსო. პირიქით, მისთვის ერთგვარი თერაპიაა.
"ძალიან სასიამოვნო პროცესია. როცა რაღაცას ქმნი, არასდროს არ გამოდის ერთნაირი. როცა აკეთებ და ყველა სხვადასხვანაირია, ეს კიდევ უფრო სასიამოვნოს ხდის ამ პროცესს. მე ბავშვობიდან ვარ ამ საქმეში ჩართული. მთელი ბავშვობა ამას ვუყრებდით. ზოგადად მამაა ისეთი ტიპი, რომ როცა რაღაცას აკეთებს, აუცილებლად გვერდში უნდა ჰყავდე ხან რჩევის, ხან შეშველების თვალსაზრისით. ძალაუნებურად გვიწევდა აქ ყოფნა და შემოგვესწავლა", - გვითხრა ცირამ.
როდის ამუშავდება სახელოსნო ძველებურად, რობერტ აბსანძემ ჯერ არ იცის. რთულია პროგნოზებზე საუბარი, როცა საქმე პანდემიას ეხება. ახლა მხატვარ-კერამიკოსს მხოლოდ ვაქცინაციის ეიმედება, რომ ორწლიანი დაბრკოლებების შემდეგ, საყვარელი საქმე ახალი ენერგიით აკეთოს.